Bel Fıtığının Tanımı
Omurgalar arasında yer alan diskler amortisör görevi görmektedir. Bu disklerin (ağır cisimler kaldırmak, düşmek veya diskleri zorlamak) yırtılması veya kayması sonrasında bel fıtığı, bel ağrısı meydana gelir.
Omurgalar arasında yer alan bu disklere intervertebral diskler denir. iki vertebra (omurga kemiği) arasında yastıkçıklar (pedler) bulunur. Her bir disk, çekirdek olarak isimlendirilen lifli bir dış tabaka ile çevrili jel yapısına benzer yumuşak bir çekirdek yapısı vardır.
Bel fıtığı aynı zamanda kaymış – yırtılmış disk olarak da adlandırılır. Yırtılmış veya zayıflamış diski n zorlanması sonrası omurilik yapısından dışarı çıkan sinirler üzerinde basınç oluşturur. Bu basınçtan dolayı şiddetli ağrılar oluşabilir. Sinir basısı bel bölgesinde olsa da, ağrılar buna bağlı sinirlerin hedef organı olabilecek bacak, kalça veya bel bölgelerinde de görülebilmektedir.
Bel Fıtığı Nedir?
Omurganın bel kısmında beş adet omur ve disk bulunmaktadır. İlgili bölge vücut ağırlığımızın en fazla taşınan yeri olarak bilinmektedir. Günlük hayatta en çok karşılaşılan bel fıtığı, omurgalar arasında yer alan disk eklemlerinin kenarında yırtık oluşması sonrası ve diskin içerisindeki yapının omurilik kanalı içerisine doğru girmesi ile meydana gelmektedir. Bu durum sonrasında ortaya çıkan ağrılar bazen bacaklara ulaşan sinirlere, bazen de ve omuriliğe baskı oluşturması sonrasında gerçekleşecektir.
Omuriliği sararak onun hasar görmesini engelleyen omurlardır. Omurları arasında yer alan kıkırdak yapının zorlanması sonrasında (ağır yük kaldırmak, çok uzun süre aynı pozisyonda olmak, herhangi bir zorlanmaya maruz kalmak, fazla kilo almak, düşmek) yerinden kayarak yırtılması ile omurilik yapısından dışarı çıkan sinirlerin sıkıştırması sonucu meydana gelir.
Bel Fıtığının Nedenleri Nelerdir?
Bel ağrılarının nedeni aktivitelere bağlı risk faktörleridir diyebiliriz. Hemen hemen her yaşta görülebilen bel fıtığı hastalığı ilerleyen yaştaki insanlarda daha sık ortaya çıkmaktadır. Ayrıca genç hastaların da sağlıklı olduğu düşünülen disk yapılarında da ortaya çıkabilmektedir. Disk yapısının zayıflamasına neden olan çeşitli faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Ani hareketle yük kaldırmak.
- Ağır yük kaldırmak.
- Kontrolü sağlanmadan yapılan bel hareketleri.
- Uzun süre aynı pozisyonda oturmak.
- Uzun süre ayakta durmak.
- Düşme sonrası gerçekleşecek durumlar.
- Zorlama ve hareketsiz yaşam.
- Yaşlanma sonrası kemik yapısında bozulmalar.
- Aşırı kilo alımı.
Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir?
Genellikle kalçalarda, bacaklarda ve ayaklarda ağrı görülmesi bel fıtığı belirtileri arasındadır. Ayrıca şu belirtilerin bulunması da bel fıtığına bağlı olarak görülebilmektedir;
- Kaslarda yaşanan güçsüzlük
- Hareket etmede zorlanma
- Ayak ve bacaklarda uyuşukluk
- İktidarsızlık
- Ayak ve bacaklarda karıncalanma
- Bel ağrısı
- Bacaklarda hissedilen ağrılar
- İdrar tutamama
- Denge kaybı
- Otururken zorluk yaşama
Bel Fıtığının Tanı Yöntemleri
Doktor tarafından bel fıtığı teşhisi öncesi hastanın yaşadığı ağrıların geçmişi öğrenilmektedir. Fiziki muayene gerçekleştirildikten sonra hastanın kaslarındaki refleksler ve kas gücü test edilerek muayene yapılmaktadır. Ayrıca nörolojik muayene de gerekli görülebilmektedir. Fiziki muayene sonrasında omurgalarda baskı ve omurilik sinir basısı incelenmektedir.
Bel Fıtığı Tedavi Yöntemleri
Bel ağrıları ve bel fıtığı tedavileri kuvvet kayıplarına, hastanın ağrı şiddetine ve his kaybına göre planlanmaktadır. Kişiye özel tedavi protokolleri fizik tedavi ve egzersizler ile desteklenmektedir. Bunun için doktorlarımız tarafından ayrıca istirahat önerilebilmektedir.
Tedavinin temel amacı, fıtıklaşmış olan disk yapısının yol açtığı sinir tahrişini azaltmaya yönelik ile omurganın korunması ile işlevselliğinin artırılmasıdır.
Bel fıtığı tedavisinin erken zamanlarında fiziksel egzersizler uygun görülmektedir. Günlük aktivitelerin ve tedavi sürecinin başlangıç aşamasında, doktorunuz tarafında bilgi verilmektedir. Ağrıların artmasına sebep olmayacak şekilde postür egzersizleri, esneme hareketleri ve germe hareketleri içeren kişiye özel tedavi programına başlanabilmektedir.
Tedavi sürecinin sonraki zamanlarında ağrıların azalması sonrası, kuvvet artırıcı ve dayanıklılığı sağlayıcı egzersizler önerilebilmektedir. Günlük hayata ve çalışma hayatına en kısa zamanda dönülebilmesi hedeflenmekte ve hastanın klinik bulguları sıklıkla takip edilerek hastaya özel program sunulmaktadır.
“Bel Ağrısı Tedavisinde İhmal Edilen Konular” Yazımızı Okumak için Tıklayınız.