B12 depolanır mı? Yeterince B12 alıyor muyum?
Bir vitaminin eksikliği birçok belirti ile karşımıza çıkabilir. Vitaminler genellikle kofaktör denilen yardımcılar olarak çalışırlar. Biyokimyasal olayların katalize edilmesine destek verirler. B12 vitamini de öyle…
Kobalamin olarak da bilinen B12 vitamini kırmızı kan hücresi oluşumunda, beyin ve sinir fonksiyonlarında ve DNA üretiminde önemli bir role sahiptir. B12 sığır karaciğerinde bolca bulunur.
B12 eksikliği nadirdir çünkü vücudunuz birkaç yıl boyunca yeterli miktarda besin depolayabilir. Vücudunuz normalde bir günde yediğiniz miktardan 1000 ila 2000 kat daha fazla B12 vitamini depolar, bu nedenle B12 vitamini eksikliği belirtilerinin ortaya çıkması birkaç yıl alabilir. Ancak bitkilerde B12 yoktur. Bu nedenle, herhangi bir hayvansal ürün yemeyen veganlar ve vejetaryenler, zenginleştirilmiş ekmek, kraker ve tahıllar gibi bazı tahılları öğünlerine eklemelidir.
Karıncalanma
Elleriniz, ayaklarınız veya bacaklarınız “iğneler ve iğneler” içindeymiş gibi mi hissediyorsun? B12 eksikliği sinirlerinizi kaplayan koruyucu kılıfa zarar verebilir. B12 eksikliği depresyona, kafa karışıklığına, hafıza sorunlarına neden olabilir. Ayrıca dengenizi de etkileyebilir.
Vitaminlerin barsaklardan emilimi sonra kana karışması oradan karaciğer ve diğer organlara gitmesi sağlığımız için önemlidir. Çölyak, Crohn hastalığı veya diğer bağırsak hastalıkları gibi hastalıklar vücudunuzun B vitamini emmesini zorlaştırabilir.
Bazı ilaçlar B12 seviyenizi düşürür veya vücudunuzun vitamini kullanmasını zorlaştırır.
- Enfeksiyon tedavisinde kullanılan bir antibiyotik olan kloramfenikol
- Lansoprazol (Prevacid) ve omeprazol (Prilosec) gibi proton pompası inhibitörleri yani mide koruyucular!
- Simetidin (Tagamet) ve famotidin (Pepcid) gibi peptik ülser ilaçları
- Diyabet için metformin.
Üşüme
B12 eksikliği, vücudunuzda oksijeni taşımak için yeterli miktarda sağlıklı kırmızı kan hücresi üretimini etkikler (anemi, kansızlık). Bu, özellikle ellerinizde ve ayaklarınızda titremeye ve üşümeye neden olabilir. Kendinizi soğuk üşümüş hissedersiniz. Birisi elinizi tuttuğunda buz gibisin diyebilir.
Yorgunluk
Kaslarınızın gücü eksik olabilir. Ayrıca kendinizi yorgun veya sersemlemiş hissedebilirsiniz.
B12 eksiliğinde iştahınızı kaybedebilir, çok fazla kilo verebilir veya kaka yapmada zorluk (kabızlık) yaşayabilirsiniz. B12 düzeyiniz düşükse, vücudunuzun emdiğinden emin olmak için doktorunuz sıklıkla onu bir kas içine enjekte edecektir.
B12 eksikliğinin semptomlarının diğer birçok hastalığın belirtilerine benzer olabileceğini unutmayın.
Yeterli B12 vitamini alıyor muyum?
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki çoğu insan, yedikleri gıdalardan yeterli miktarda B12 vitamini alıyor. Ancak bazı insanlar B12 vitaminini yiyeceklerden emmekte zorluk çekerler. Vücut, B12 vitaminini yiyeceklerden iki aşamalı bir süreçte emer. Öncelikle midedeki hidroklorik asit , B12 vitaminini bağlı olduğu proteinden ayırır. İkincisi, serbest kalan B12 vitamini daha sonra mide tarafından üretilen, intrinsik faktör adı verilen bir proteinle birleşir ve vücut bunları birlikte emer.
Besin takviyelerindeki B12 vitamini proteine bağlı değildir ve ilk adımı gerektirmez. Bununla birlikte, takviyelerdeki B12’nin emilebilmesi için içsel faktörle birleşmesi gerekir.
Otoimmün bir hastalık olan pernisiyöz anemisi olan kişiler intrinsik faktör üretemezler. Sonuç olarak, yiyeceklerden ve besin takviyelerinden B12 vitaminini emmekte zorluk çekerler.
B12 vitamini eksikliği yaşlı yetişkinlerin %3 ila %43’ünü etkiler. Doktorunuz bir eksikliğiniz olup olmadığını görmek için B12 vitamini seviyenizi test edebilir.
Bazı insan grupları yeterli miktarda B12 vitamini alamayabilir veya emiliminde sorun yaşayabilir:
- Birçok yaşlı yetişkinin midesinde, yiyeceklerde doğal olarak bulunan B12 vitaminini emecek kadar hidroklorik asit yoktur. 50 yaşın üzerindeki kişiler B12 vitamininin çoğunu güçlendirilmiş gıdalardan veya diyet takviyelerinden almalıdır çünkü çoğu durumda vücutları B12 vitaminini bu kaynaklardan emebilir.
- Atrofik gastrit adı verilen otoimmün hastalığı olan kişiler, midelerinde çok az hidroklorik asit ve intrinsik faktör ürettikleri için yeterli miktarda B12 vitamini ememeyebilirler.
- Pernisiyöz anemisi olan kişiler B12 vitaminini absorbe etmek için gerekli olan içsel faktörü üretemezler. Sonuç olarak, yiyeceklerden ve besin takviyelerinden B12 vitaminini emmekte zorluk çekerler. Doktorlar genellikle pernisiyöz anemiyi B12 vitamini iğneleriyle tedavi eder, ancak ağız yoluyla verilen çok yüksek dozda B12 vitamini de etkili olabilir.
- Bazı türde mide veya bağırsak ameliyatı geçiren kişiler (örneğin, kilo vermek veya midenin bir kısmını veya tamamını aldırmak için), B12 vitaminini absorbe etmeye yetecek kadar hidroklorik asit ve intrinsik faktör üretemeyebilirler.
- Çölyak hastalığı veya Crohn hastalığı gibi mide ve ince bağırsak bozuklukları olan kişiler yeterli miktarda B12 vitamini ememeyebilir.
- Vejetaryenler ve veganlar gibi hayvansal gıdaları çok az tüketen veya hiç yemeyen kişiler, diyetlerinden yeterli miktarda B12 vitamini alamayabilirler. Sadece hayvansal besinlerde doğal olarak B12 vitamini bulunur.
