Demans, Bunama, Alzheimer
Dünya yaşlanıyor, hafıza problemleri artıyor. İnsanlar sevdikleri yüzleri hatırlayamazsa kahroluyor.
Yaşlılık birçok hastalığa zemin hazırladığı ve zihin faaliyetlerinde gerilemeye neden olduğu için belki de son yılların en önemli sağlık sorunu unutma, hafıza problemleri ve Alzheimer sorunudur. Alzheimer ilişkili bir genin 1990’lı yıllarda keşfinden bu yana gen terapi ve ilaç geliştirme hız kazansa da henüz güçlü bir ilaç piyasaya sürülmedi. Geliştirilen ilaçlar ise yan etkilerinden dolayı piyasadan çekildi.
O halde ilaç keşfine kadar neler yapalım? Yaşlanan hücrelerimizi nasıl gençleştirelim?
Sizler için bazı önerileri derledik.
1.Beynin kaslar gibi harekete ihtiyacı vardır!
HAREKETTE BEREKET VARDIR
Beyni genç tutmak zihni genç tutmanın anahtarıdır. Beyninizin kaslarınız gibi harekete ve egzersize ihtiyacı vardır. Bilim insanları, zihinsel egzersizin beyin hücrelerinizin bakımına yardımcı olan ve birbirleriyle iletişim halinde kalmalarını sağlayan süreçleri harekete geçirebileceğine inanıyor. Zihninizi iyi çalışmasını sağlayan bulmaca, okuma, oyun oynama veya müzik aleti çalma gibi aktivitelerle meşgul etmeye özen gösterin. Çalışmalar, bulmacaların hayatınızın ilerleyen dönemlerinde bu alışkanlığı edinseniz bile zihninizi keskin tutmaya yardımcı olduğunu gösteriyor. Bir müzik aleti çalma veya öğrenme aktivitesi sizi hem sosyalleştirir hem de zinde tutar.
2.Sosyal bir ağınız olsun
BİR ELİN NESİ VAR İKİ ELİN SESİ VAR
İster sosyal ağlar isterse gerçek bağlantılar devamlı görüştüğünüz bir arkadaş grubunuzun olması ömrü 7-10 yıl uzatmaktadır. Japonların moai kültürünün özü budur. Ölene kadar dostlarla yakın temasta olmak. Arkadaşlarınız veya ailenizle düzenli olarak vakit geçirmek ve toplumunuzda aktif olmak, sosyal bağları sürdürmenin ve izole olmaktan kaçınmanın önemli yollarıdır. Yapılan bir araştırmalar, sosyal izolasyonun bunama riskini %50 oranında artırdığını gösteriyor. Günlük yürüyüşler yapıyorsanız, bir yürüyüş arkadaşı bulun. Okumayı seviyorsanız, birkaç arkadaşınızdan bir kitap grubu oluşturmalarını isteyin. Gönüllü olmak, başkalarıyla bağlantı kurmanın karşılıklı olarak faydalı bir yoludur. Sahip olduğunuz becerileri kullanın ve beyin faydalarını toplarken bir ihtiyacı karşılayın.
3.Beyni genç tutan gıdalara ağırlık verin
KABAK DİMAĞI GÜÇLENDİRİR
“Gökkuşağı beslenme” ifadesini duydunuz mu? Çalışmalar, meyve ve sebzelere parlak renkler veren doğal kimyasallar olan flavonoidler açısından zengin yiyeceklerin daha keskin düşünme ve hafızaya sahip olmanıza yardımcı olduğunu göstermektedir. Renkli gıdalar antioksidan deposudur. Sonbahar bu tür sebze meyvelerle doludur. Araştırmacılar, günlük flavonoid alımı yüksek olan kişilerin, düşük flavonoid alımı olan kişilere kıyasla hafıza ve düşünme sorunları yaşama olasılıklarının %19’a kadar daha az olduğunu bulmuştur. Flavonoid favorileri arasında KABAK, çilek, yaban mersini, biber, kereviz, elma, muz, portakal, lahana, turp, ve greyfurt bulunur.
4.Yeni Şeyler Öğrenin sürekli öğrenmeye açık olun.
DÜN DÜNDE KALDI CANCAĞIZIM YENİ ŞEYLER SÖYLEME ZAMANI- MEVLANA
İşiniz veya hobileriniz sizi zihinsel olarak aktif tutsa bile, beyniniz yeni bir beceri edinmekten faydalanacaktır. Yaşlandıkça beyniniz daha az esnekliğe sahip olur, bu da yeni şeyler öğrenmenin daha zor olabileceği anlamına gelir. Daha önce hiç yapmadığınız bir aktiviteye başladığınızda, beyninizin öğrenmeye devam etmesini ve daha sonraki zamanlar için bir rezerv oluşturmasını sağlarsınız. Ancak kendinizi bunaltmayın. Öğrenmek için bir aktivite seçin ve dalın. Bir derse katılın ve pratik yapmak için zaman ayırın. Zaten keyif aldığınız bir şeyde daha da ileri seviyeye bile gelebilirsiniz. Golf gibi mi? Ders alın ve hedefler koyun. Piyano mu çalıyorsun? Bir öğretmen bulup derslere kaydol. Öğrenme süreci, zihniniz için sağlıklı bir egzersizdir.
5.Bedeni Sık Sık Hareket Ettirin
HAREKETİ SEVERİM
Zihin sağlığı beden sağlığı ile iç içedir. Romalıların mottosu şudur: sağlam kafa sağlam bedende bulunur. Vücudunuzun iyi kardiyovasküler ve duygusal sağlık için düzenli egzersize güvendiği bir sır değil. Ancak fiziksel aktiviteyi hayatınızın rutin bir parçası haline getirdiğinizde beyniniz de destek alır. Herkes bunu bilse de uygulaması zordur. Çalışmalar, yüksek zindelik seviyesine sahip yetişkinlerin orta zindelik seviyesine sahip olanlara göre bunama geliştirme olasılığının %88 daha az olduğunu ve bunama başlangıcının 11 yıl geciktiğini göstermektedir. Bu çok büyük bir oran. Aslında, düşüncenizi ve hafızanızı kontrol eden beyninizin bölümleri egzersiz yapan kişilerde yapmayanlara göre daha büyüktür. Egzersiz ayrıca uykunuzu iyileştirebilir ve stresinizi azaltabilir, bunların ikisi de hafızanızı da geliştirir. Hafızayı geliştirmek için mükemmel bir egzersiz yoktur, ancak yürüme, pilates, yüzme veya bisiklete binme gibi aerobik egzersizlerin ve direnç bantları, ağırlıklar veya kendi vücut ağırlığınızla güç antrenmanının bir kombinasyonunu seçin. Burada önemli olan tutarlı olmak ve yapmak isteyeceğiniz şekilde keyif aldığınız bir şey yapmaktır. Kliniğimizden bu konuda destek alabilirsiniz.
Hareket ve egzersiz kortizol seviyesini düşürür mutluluk hormonlarını arttırır ve inflamasyon oranı düşüşe geçer.
6.Doktorunuzun önerdiği Vitaminlerinizi takviyelerinizi ilaçlarınızı düzenli kullanın
DOKTORUMU DİNLERİM
Hafızanızın iyi çalışmasını sağlamak için belirli besinlere ihtiyacınız vardır. İhtiyacınız olanı beslenme yoluyla almanız mümkün olsa da, bazen eksiklikleriniz varsa takviyeler gerekebilir. Çalışmalar, düşük D vitamini seviyelerinin artan bunama riskiyle bağlantılı olduğunu göstermektedir. Ve beyninizdeki daha yüksek K vitamini seviyeleri, bunama riskinin %17 ila %20 daha düşük olmasıyla ilişkilidir. B vitaminleri almak bilişsel gerilemeyi yavaşlatabilir. Herhangi bir takviye almadan önce daima doktorunuzla görüşün.
